planets-top
Published on

Cách viết và tối ưu Prompt AI

Authors

Introduction

ChatGPT, Gemini và hàng loạt chatbot khác nổi lên như một công cụ hỗ trợ đắc lực trong nhiều lĩnh vực, từ viết lách, dịch thuật đến tự động hóa các tác vụ hàng ngày. Vì vậy, để tận dụng tối đa khả năng của các công cụ AI, việc viết prompt chính xác và hiệu quả là điều vô cùng quan trọng.

Bạn đã bao giờ cảm thấy bối rối không biết bắt đầu từ đâu khi viết một prompt cho ChatGPT? Hay bạn đã từng nhận được những câu trả lời không đúng ý từ ChatGPT và không hiểu tại sao?

Đừng lo, tài liệu này sẽ hướng dẫn bạn từng bước cụ thể để viết những prompt chất lượng, giúp bạn đạt được kết quả mong muốn mà không cần phải là một chuyên gia.


Phần 1: Các bước viết prompt chuẩn xác

  1. Xác định các trường hợp sử dụng ChatGPT hiệu quả.
    Đây là nền tảng để xây dựng tư duy viết prompt của bạn, và bao gồm các trường hợp như:

    • Tóm tắt nội dung
    • Phân loại hoặc sắp xếp văn bản
    • Dịch ngôn ngữ
    • Tạo hoặc hoàn thiện nội dung (văn bản hoặc mã)
    • Trả lời và đặt câu hỏi
    • Tạo hình ảnh mới

    Hãy xác định ít nhất một trường hợp bạn cần dùng đến ChatGPT trong bước này.

  2. Mô tả cấu trúc câu lệnh và cung cấp đầu vào.
    Viết prompt như giao việc cho một người, với hai yếu tố chính: đầu vào (Input)đầu ra (Output).

    • Đầu vào: các yếu tố bạn cung cấp cho ChatGPT.
    • Đầu ra: kết quả mong muốn.

    Nghe có vẻ hiển nhiên đúng không? Thực sự nó chỉ đơn giản như vậy.

    sq3r

    Có 5 thông tin bạn cần nhớ:

    • Đầu vào: Nhiệm vụ, Dữ liệu cần xử lý, và Bối cảnh
    • Đầu ra: Tiêu chuẩn và Ví dụ mẫu

    Một prompt tốt không cần cả 5 yếu tố, nhưng cần ít nhất nhiệm vụ để bắt đầu.


Hướng dẫn cung cấp yếu tố đầu vào cho ChatGPT

  1. Nhiệm vụ
    Yêu cầu ChatGPT thực hiện một hoặc nhiều nhiệm vụ như: viết, phân loại, tóm tắt, dịch, sắp xếp.

    Ví dụ: Dịch đoạn văn sau sang tiếng Việt.
    sq3r

  2. Dữ liệu nhập vào
    Cung cấp dữ liệu để ChatGPT xử lý. Đối với dữ liệu lớn, nên đính kèm qua file PDF hoặc hình ảnh.

    sq3r

  3. Ngữ cảnh
    ChatGPT không biết về bạn, công ty, hay dự án của bạn. Bối cảnh bao gồm thông tin như tình huống, vai trò của người thực hiện.

    Ví dụ:

    • “Bạn là một nhân viên tư vấn sản phẩm cho mẹ và bé có 5 năm kinh nghiệm trong ngành...”
    • “Bạn là Trưởng phòng Marketing của công ty Skills Bridge...”

    Mẹo Nâng cao: Sử dụng tính năng mô tả bối cảnh chung trong prompt để cải thiện chất lượng đầu ra.


Cung cấp yếu tố đầu ra

  1. Phong cách trả lời
    Nếu muốn giọng điệu khác hoặc nhấn mạnh phong cách, bạn có thể sao chép mô tả từ phần Customize GPT.

  2. Định dạng câu trả lời
    Yêu cầu ChatGPT trình bày kết quả theo dạng dễ đọc như danh sách, tiêu đề, bảng.

  3. Những giới hạn

    • Số lượng từ: Giới hạn số lượng từ (ví dụ: tối đa 50 từ). promt
    • Nguồn thông tin: Chỉ sử dụng các nguồn đáng tin cậy. promt
    • Độ tuổi hoặc trình độ: Điều chỉnh câu trả lời theo đối tượng. promt
    • Giới hạn hiểu biết của AI: Nếu không biết, AI có thể trả lời rằng không biết.
  4. Ví dụ mẫu
    Yếu tố này liên quan đến các kỹ thuật:

    • Zero-shot learning: Không cung cấp ví dụ nào, để AI tạo từ thông tin chung.
    • One-shot learning: Cung cấp một ví dụ mẫu để AI học.
    • Few-shot learning: Cung cấp nhiều ví dụ để AI học từ đó.

    Nói tóm lại, ví dụ càng cụ thể, kết quả càng sát với mong đợi.


Khi hiểu rõ từng yếu tố của prompt, bạn có thể:

  1. Hiểu ý đồ của người viết prompt và điều chỉnh theo nhu cầu.
  2. Không cần nhớ từng prompt mà vẫn phát triển câu prompt của riêng mình.
  3. Áp dụng logic trong các tình huống khác, như viết dàn ý cho ebook, email, hoặc blog.